国于南山之下
，翻译宜若起居饮食与山接也。赏析四方之山 ，凌虚莫高于终南；而都邑之丽山者
，台记莫近于扶风
。原文以致近求最高，翻译其势必得。赏析而太守之居 ，凌虚未尝知有山焉。台记虽非事之所以损益 ，原文而物理有不当然者 。翻译此凌虚之所为筑也 。赏析

　　方其未筑也，太守陈公杖履逍遥于其下。见山之出于林木之上者 ，累累如人之游览于墙外而见其髻也。曰
：“是必有异。”使工凿其前为方池，以其土筑台 ，高出于屋之檐而止。然后人之至于其上者，恍然不知台之高，而认为山之积极奋迅而出也
。公曰 ：“是宜名凌虚。”以告其从事苏轼，而求文认为记 。

　　轼复于公曰：“物之废兴成毁，不行得而知也。昔者荒草野田 ，霜露之所蒙翳
，狐虺之所窜伏。方是时，岂知有凌虚台耶 ？废兴成毁，相寻于无量，则台之复为荒草野田，皆不行知也 。测验与公登台而望，其东则秦穆之祈年、橐泉也，其南则汉武之长杨 ，五柞，而其北则隋之仁寿
 ，唐之九成也。计其一时之盛，宏杰诡丽 ，巩固而不行动者，岂特百倍于台罢了哉？但是数世之后，欲求其似乎 ，而破瓦颓垣 ，无复存者 ，既已化为禾黍荆棘丘墟陇亩矣，而况于此台欤 ！夫台犹缺乏恃以持久
，而况于人事之得丧，忽往而忽来者欤！而或许欲以夸世而自足
，则过矣 。盖世有足恃者，而不在乎台之存亡也。”既以言于公，退而为之记。

　　guó yú nán shān zhī xià ，yí ruò qǐ jū yǐn shí yǔ shān jiē yě 。sì fāng zhī shān  ，mò gāo yú zhōng nán ；ér dōu yì zhī lì shān zhě ，mò jìn yú fú fēng 。yǐ zhì jìn qiú zuì gāo ，qí shì bì dé 
。ér tài shǒu zhī jū ，wèi cháng zhī yǒu shān yān 。suī fēi shì zhī suǒ yǐ sǔn yì ，ér wù lǐ yǒu bú dāng rán zhě 。cǐ líng xū zhī suǒ wéi zhù yě  。

　　fāng qí wèi zhù yě ，tài shǒu chén gōng zhàng lǚ xiāo yáo yú qí xià  。jiàn shān zhī chū yú lín mù zhī shàng zhě
 ，lèi lèi rú rén zhī lǚ háng yú qiáng wài ér jiàn qí jì yě 。yuē  
：“shì bì yǒu yì 。”shǐ gōng záo qí qián wéi fāng chí  ，yǐ qí tǔ zhù tái ，gāo chū yú wū zhī yán ér zhǐ 。rán hòu rén zhī zhì yú qí shàng zhě
 ，huǎng rán bú zhī tái zhī gāo ，ér yǐ wéi shān zhī yǒng yuè fèn xùn ér chū yě 
。gōng yuē 
：“shì yí míng líng xū 。”yǐ gào qí cóng shì sū shì ，ér qiú wén yǐ wéi jì 。

　　shì fù yú gōng yuē ：“wù zhī fèi xìng chéng huǐ ，bú kě dé ér zhī yě 。xī zhě huāng cǎo yě tián  ，shuāng lù zhī suǒ méng yì  ，hú huī zhī suǒ cuàn fú 
。fāng shì shí ，qǐ zhī yǒu líng xū tái yē ？fèi xìng chéng huǐ 
，xiàng xún yú wú qióng ，zé tái zhī fù wéi huāng cǎo yě tián  ，jiē bú kě zhī yě  。cháng shì yǔ gōng dēng tái ér wàng  ，qí dōng zé qín mù zhī qí nián 、tuó quán yě 
，qí nán zé hàn wǔ zhī zhǎng yáng ，wǔ zhà  ，ér qí běi zé suí zhī rén shòu ，táng zhī jiǔ chéng yě  。jì qí yī shí zhī shèng ，hóng jié guǐ lì ，jiān gù ér bú kě dòng zhě ，qǐ tè bǎi bèi yú tái ér yǐ zāi ？rán ér shù shì zhī hòu ，yù qiú qí fǎng fó ，ér pò wǎ tuí yuán 
，wú fù cún zhě ，jì yǐ huà wéi hé shǔ jīng jí qiū xū lǒng mǔ yǐ 
 ，ér kuàng yú cǐ tái yú ！fū tái yóu bú zú shì yǐ zhǎng jiǔ  ，ér kuàng yú rén shì zhī dé sàng ，hū wǎng ér hū lái zhě yú ！ér huò zhě yù yǐ kuā shì ér zì zú  ，zé guò yǐ  。gài shì yǒu zú shì zhě ，ér bú zài hū tái zhī cún wáng yě 
。”jì yǐ yán yú gōng  ，tuì ér wéi zhī jì 。